تیتر خبرهای روز :

تبلیغات

یادداشت

کد خبر : 28037 تاریخ انتشار : 3 بهمن 1397

صدای پول:یورونیوز روز گذشته خبر داده است که اتحادیه اروپا در بروکسل به بررسی گزینه‌های وسیله ویژه پرداخت به منظور دور زدن تحریم‌ها علیه ایران پرداخت.بررسی دامنه تاثیرات اقدامات اروپا بر اقتصاد ایران،نیازمند نگاهی به مختصات سیاسی این کشمکش است.

به گزارش پایگاه خبری صدای پول،چند روز پیش “منابع مطلع”از برخورد تند عراقچی با فرستادگان اتحادیه اروپا خبر داده اند.این منابع تاکید کرده اند که عراقچی با تندی در را به روی این فرستادگان بسته است.

درست در همین زمان است که گزارش یورونیوز پخش می شود و از نشست کاربردی و تخصصی اتحادیه اروپا خبر می دهد.

سقف و کف سیاسی قیمت ارز

در حالی که در بازار غیر رسمی ایران،ورود عبدالناصر همتی به بانک مرکزی،مهار رشد سهمگین قیمت ارز را کشیده است و قیمت دلار در کانال ۱۱ هزار تومان نوسان دارد و سقف قیمتی ۱۲ هزار تومان را می آزماید، اکثر کشورهای اتحادیه اروپا در نشست ضد ایرانی لهستان حضور نمی یابند.اگر چه برگزاری چنین نشستی،بیش از اقدامات اجرایی،برد تبلیغاتی دارد اما ظاهرا کشورهای اروپایی در همین میزان هم حاضر به مشارکت با آمریکای ترامپ علیه ایران نیستند.

اما این همه ماجرا نیست،در لابلای خبرهای چند روز گذشته،خبر تحریم جدید آلمان علیه ایران جالب توجه بود:آلمان یک شرکت هواپیمایی ایران را تحریم می کند!

این تحریم در شرایطی که دولت دوازدهم که با همه توان سیاسی خود برنامه برجام را در ایران پیش برده است،به شدت تحت فشار قرار گرفته است می تواند انتقادهای تندتری را به دولتی ها وارد کند.

شاید از همین روی است که قیمت ارز در بازارهای غیر رسمی کف ۱۰ هزار تومان را امتحان کرده و تا سقف ۱۲ هزار تومان نوسان دارد.این کف و سقف قیمتی،میزان الحراره بازار از تحولات پیش رو در عرصه سیاسی است.همه تحلیلگران اقتصادی متفق القولند که قیمت واقعی ارز با وجود رشد افسارگسیخته تورم باید در  محدوده ۸ تا ۱۰ هزار تومان باشد و هنوز بین ۲ تا ۴ هزار تومان حباب سیاسی در بازار ارز وجود دارد.حبابی که تبعات برجام به بازار تحمیل کرده است.

تنهایی های دولت در خزان برجام

این در شرایطی است که میزان الحراره فشارها به دولت حسن روحانی از سوی جناح ها به اعلای خود رسیده است و حتی دوستان قدیمی هم رفته رفته از وی و جریان متبوعش فاصله می گیرند.چنان که موسوی خوینی ها با انتقادات تند به هاشمی رفسنجانی،خط اعتدال را زیر آتش گرفته است.این اظهارات موسوی خوئینی ها به دلیل بالا رفتن هزینه های همراهی با خط اعتدال و دولت دوازدهم بیان شده است و به احتمال قوی در چشم انداز سیاسی و انتخابات های پیش رو،شاهد بیشتر شدن این شکاف خواهیم بود.

تنهایی دولت دوازهم دقیقا به دلیل محقق نشدن وعده های دولتمردان دولت یازدهم و دوازدهم در جریان برجام هست.با وجود تنهایی دولت،مجموعه نظام با وجود همه انتقادها با دولت همراهی دارند.در شرایطی که برخی چهره ها در ابتدای تحولات بازار ارز از استعفای روحانی و دولتش سخن گفته بودند،مقام معظم رهبری اعلام کرد که این دولت باید راه را تا پایان ادامه دهد.این موضع گیری،دولت را تقویت کرد و تا حدی این آزادی عمل را به آن داد تا بر بحران بازار فائق آید اما با این حال هنوز دولت در مهار تورم توفیق قابل ملاحظه ای نیافته است.با این که بازار مسکن در سیکل طبیعی قیمت ها در سه دهه گذشته،وارد شیب نزولی شده است(با توجه به سهم بالای مسکن در تولید تورم کل)اما در بخش های غذایی و مصرفی مردم،تورم همچنان یکه تازی می کند.

با این وجود اتحادیه اروپا هنوز به سیاست متناقض و سردرگم خود درباره ایران ادامه می دهد.هنوز از کانال مالی این اتحادیه خبری نیست و هیچ اقدام عملی وجود ندارد.اما با وجود همه این ها، به نظر می رسد هنوز نظام تصمیم قطعی برای خروج از برجام را نگرفته است.دیروز شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی اعلام کرده است که نگاه نظام به برجام کاملا ابزاری است.تاکید بر نگاه ابزاری به برجام نشان می دهد که ماندن ایران در برجام کاملا مبتنی بر مصلحت و تاکتیکی است.

آنچه از برآیند اظهارات مسئولان نظام بر می آید این است که نظام در انتظار است تا آرایش سیاسی و اقدامات آمریکا علیه ایران به طور کامل شکل گیرد و بر آن اساس، اقدامات خود را شکل خواهد داد.بر خلاف آمریکا که بسیار شتاب زده اقدام می کند ایران ترجیح داده است تا صبورانه این مسیر را طی کند و به جای هیاهو،ضربه های حریف را ماهرانه دفع کند.

نظام با توافق مرده چه خواهد کرد

ایران توانسته است از تسری مشکلات اقصادی به حوزه امنیتی(که هدف نهایی ترامپ و تندروهای کاخ سفید است)جلوگیری کند و نگذارد که آرامش داخل مرزها به هم بریزد.اما ایران این سیاست صبر و سکوت را تا کی در مقابل اتحادیه اروپا ادامه خواهد داد؟پاسخ به این سوال سرنوشت قیمت ارز را مشخص خواهد کرد.

گفته می شود که اتحادیه اروپا در حال بررسی برنامه خود در مورد چگونگی دور زدن تحریم های ترامپ علیه ایران است. در همین حال شورای امور خارجه اتحادیه اروپا در جلسه خود در بروکسل گزینه های «وسیله ویژه پرداخت» موسوم به SPV را بررسی کرد.

اما به نظر می رسد حتی در صورت محقق شدن این وعده ها،ایران چیز زیادی در مقابل تعطیلی فعالیت هسته ای خود به دست نمی آورد بنابراین انگیزه کافی برای ماندن در برجام نخواهد داشت.

به نظر می رسد آنچه که ایران را مجاب کرده است تا فعلا در برجام باقی بماند،هزینه های اقتصادی آن است.ایران در جستجوی زمان مناسبی است که از هر جهت اطمینان یابد تا خروج از برجام منجر به واکنش هیجانی بازارها،به خصوص بازار ارز نشود و به این ترتیب بتواند با حداقل هزینه از شر یک “توافق مرده” رها شود.

بنابراین سرنوشت برجام بیش از آن که در وزارت خارجه رقم بخورد،در بانک مرکزی و به دستان عبدالناصر همتی رقم خواهد خورد.تلاش های وی و ایجاد آمادگی های لازم برای مقابله با هر شوک احتمالی تعیین خواهد کرد که چه زمانی ایران توافق مرده برجام را آتش خواهد زد.

 

اصغر قاسمی

روزنامه نگار و پژوهشگر

Twitter Google+ Facebook
798 views
نظرات

لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید

نام :
ایمیل :
نظر :

آخرین اخبار
پربازدید ها
مهمترین ها